Havaların soğuması ile birlikte; kapalı ortamlarda daha fazla bulunulması ve kişiler arasında yakın temas nedeni ile pek çok hastalık da bulaşarak artış gösteriyor. Yeni mevsimde hastalıkların tedavisinden önce, koruyucu tedbirler büyük önem kazanıyor.
Dr. İlkay Keskinel,
Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve İmmünolog
Memorial Ataşehir Hastanesi
Yanlış beslenme ve stres bağışıklık sisteminin düşmanıdır
Son dönemlerde artış gösteren hastalıklara yakalanmamak için dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesidir. Doğuştan gelen bazı bağışıklık yetmezliklerinin yanı sıra; yeterli beslenememe, ruhsal stres, çeşitli hastalıklar ve bağışıklık baskılayıcı ilaçlar bu sistemin dengesini bozabilmektedir. Sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip kişiler, çevresel faktörlerin etkisiyle kolay kolay hasta olmazken; bağışıklık sistemi zayıfladığında, zararsız görünen mikrobik hastalıkların bile ölümle sonuçlanması söz konusu olabilmektedir.
Bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için öneriler:
Bağışıklık sisteminin iyi çalışmasının anahtarı, dengeli beslenmektir. Bağışıklık sistemini doğrudan güçlendiren “sihirli” bir besin yoktur; önemli olan sağlıklı koşullarda üretilmiş ve hazırlanmış besinleri, dengeli bir biçimde tüketmektir.
- Yeterli protein alın. Protein kaynağı olarak hayvansal proteinlerle bitkisel proteinleri dengeli bir biçimde tüketin.
- Çiğ sebze-meyve ile beslenin. Sebze ve meyveler içerdikleri doğal vitaminler ve diğer antioksidanlar aracılığıyla, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olurlar.
- Probiyotiklerden yararlanın. Yoğurt, kefir gibi besinler, mide-bağırsak sistemindeki bağışıklık sistemi elemanlarının sağlıklı işleyişinde rol almaktadır.
- Hazır içecekler yerine; doğal, taze sıkılmış meyve sularından yararlanın, mutlaka bol sıvı alın.
- Çay için. Yeşil çay “kateşin” adı verilen bir antioksidan maddeyi bolca içermektedir. Çaydaki “polifenol” adı verilen maddeler de, pek çok hastalığa neden olabilen oksidan maddelerle savaşılmasına yardımcı olmaktadır.
- Uyku düzeninizi koruyun. Uyku, hem fiziksel hem ruhsal sağlık açısından çok önemlidir. Yalnızca uzun süre uyumak değil, kaliteli bir uyku da bağışıklık sisteminin sağlıklı işleyişi açısından önemlidir.
- Egzersiz yapın; ancak aşırıya da kaçmayın. Düzenli yapılan egzersizin enfeksiyon riskini azalttığı bilimsel bir gerçektir. Tam tersine aşırı ve düzensiz egzersiz, bağışıklık sisteminin işleyişini olumsuz etkileyebilir.
- Hayata olumlu bakın, gülmeyi ve gülümsemeyi ihmal etmeyin. Merkezi sinir sistemi ile bağışıklık sistemi; bazı sinir ileti maddeleri, hormonlar ve “sitokin” adı verilen maddeler sayesinde birbirleriyle “haberleşir”. Çoğu bağışıklık sistemi hücresinin zarında, bu maddeler için “reseptör” adlı alıcılar bulunmaktadır. Bu nedenle pozitif düşünmek ve gülümsemek sizi saha sağlıklı kılar.
- Sigaradan vazgeçin ve pasif olarak da olsa sigara dumanına maruz kalmamaya çalışın. Sigara, solunum yollarını kaplayan ve akciğerlerin savunma sisteminde önemli olan titrek tüylerin felce uğramasına neden olur, zatürre gibi mikrobik hastalıklara yakalanma riskini artırır. Vücutta C vitamininin tüketilmesine yol açan sigara, hastalıklara eğilimin artmasına neden olur. Bağışıklığı bozduğu bilinen sigaranın, sadece içene değil, çevredekilere de pek çok zararı vardır.
- Kilonuzu ideal aralıkta tutmaya çalışın. Aşırı yağ tüketiminden, özellikle trans yağlardan kaçının. Gereğinden fazla yağlı besinler tüketmenin bağışıklık sistemini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Bunun yanında, hızlı kilo kaybı da, bağışıklık sistemini zayıflatmaktadır. Bilinçsiz, hızlı kilo kaybettiren diyetlerden kaçınmak önemlidir.
- Temizlik maddelerinin aşırı kullanımı ile cildinizin sağlıklı ve normal bakteri dengesini bozmayın. Sağlıklı cilt hastalıklar için sağlam bir bariyer olmakla beraber; normal mikrop dengesi bozulmuş ve hasarlı bir cilt, mikropların giriş kapısı olabilir.
- Doktor tavsiyesi olmadan antibiyotik kullanımından kaçının. Aşırı antibiyotik alımı ile bağırsaklardaki normal “flora” dengesi bozulmaktadır. Bu da bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyerek pek çok hastalığa davetiye çıkarabilir.
