Eğer sigara içiyorsanız, nefesiniz daralıyorsa KOAH’lı olabilirsiniz, doktorunuza başvurup bir soluk testi yaptırmak için ÇOK GEÇ DEĞİL!
KOAH(Kronik (Müzmin)
Obstrüktif (Tıkayıcı) Akciğer
Hastalığı), ne yazık ki toplum tarafından çok iyi tanınan bir hastalık
değil. Kronik bronşit ve amfizem olarak da bilinen KOAH tüm dünyada yaklaşık 50
milyon kişiyi etkiliyor ve her sene 3 milyon kişi bu hastalık nedeniyle
hayatını kaybediyor. Üstelik Dünya Sağlık Örgütü, 2020'de KOAH'ın tüm dünyada
üçüncü ölüm sebebi olacağını öngörüyor. Toplumumuzda 40 yaş üstü her 5 kişiden
birinde KOAH var, ancak 10 KOAH hastasının sadece biri doktora başvurmuş ve
doğru tanı alabilmiş durumda. Yani Ülkemizde bulunan 5 milyona yakın KOAH'lı
hastanın sadece 300-500 bini kendisinde hastalık olduğunun farkında.
Toplumun KOAH konusunda
yeterli bilgiye sahip olmaması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini
güçleştiriyor. Oysa basit ve ağrısız bir test olan 'nefes ölçüm testi' ile
kişinin KOAH olup olmadığı kolayca saptanabiliyor. Uzmanlar, "40 yaş üstü,
sigara içmiş ya da içmekte olan ve/veya meslek icabı ya da çevresel ortam
gereği tozlu ortamlarda bulunan kişilerde müzmin seyirli öksürük, balgam ve
nefes darlığı yakınmalarından en az birinin bulunması halinde kişinin bir göğüs
hastalıkları hekimi tarafından görülüp 'Nefes ölçüm testi'ni yaptırması
gerekir" diye uyarıyor.
Dünyada KOAH bilincinin
oluşturulması adına çalışan Türkiye’nin de üyesi bulunduğu uluslararası bir
organizasyon olan Obstrüktif Akciğer Hastalıklarına Karşı Küresel Girişim (GOLD) grubu “Global Initiative
For Obstructive Lung Disease”, bu yıl 20 Kasım 2013'de her yıl
yapılmakta olan Dünya KOAH Gününün onikincisini tüm dünya çapında gerçekleştirdi.
GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı)
çerçevesinde, Türk Toraks Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı birlikte Dünya KOAH
Günü aracılığı ile dünyada 4. ölüm nedeni olan KOAH ile ilgili bilincin oluşması
için “ÇOK GEÇ DEĞİL!” sloganı ile 20 Kasım Dünya KOAH Günü dolayısıyla başta
büyükşehirler olmak üzere birçok ilde Hastalar için konferanslar ve tarama
testleri programları düzenledi. Hekimler tarafından yapılan çeşitli
aktivitelerle kamuoyu ve medyaya yönelik olarak, bu önemli hastalıkla ilgili
mesajlar verildi.
İstanbul’da yapılan
etkinliklerden birisi ise Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim
Araştırma Hastanesi Konferans Salonu'nda düzenlenen "KOAH Hasta Eğitim
Toplantısı” oldu. Toplantıda konuşan Türk Toraks Derneği GARD Temsilcisi ve İ.Ü.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.
Dr. Bilun Gemicioğlu, "Nefes darlığıyla başlayan bir durum, ama her nefes
darlığı da KOAH değil. Her yıl 3 milyon kişi KOAH nedeniyle ölüyor. Türkiye'de
üçüncü, dünyada dördüncü ölüm nedeni.2020'de ise tüm dünyada üçüncü ölüm nedeni
olacağı tahmin ediliyor. Ama Türkiye'de hastaların yüzde 90'ı bunun farkında
değil. Dünyada da bu oran yüzde 80. Ülkemizde 40 yaş üzeri her 5 yetişkinden
biri KOAH'lı. Özellikle Adana bölgesinde yapılan tetkiklerde 19.3 gibi bir oran
var KOAH'lı. Adana'da sigara içme ve tezek yakılması durumu çok fazla. Bu
nedenle oran yüksek" dedi.
3 AYDAN UZUN SÜREN ÖKSÜRÜĞE DİKKAT
Hastalığın belirtilerinin
yaşlılığa benzediğini ifade eden Prof. Dr. Gemicioğlu, "Sigara
kullanmaktan kaynaklanıyor ve bilinmemesi nedeniyle ölümcül. Öksürük, nefes
darlığı, öksürükle birlikte balgam çıkarma en önemli belirtiler. Maden işçilerinde,
metal işçilerinde maruz kalınan gaz ve tozlar da KOAH'a sebep olabiliyor. Dış
ortamı kirleten otomobil yakıtları da önemli bir neden. Hastalara nefes ölçümü
yapıyoruz, bu basit bir testle KOAH tanısı konulabiliyor. Sigara içimi, gaz
maruziyeti, 3 aydan uzun süredir öksürük ve balgam şikayetleri varsa bu kişiler
mutlaka göğüs hastalıkları uzmanlarına başvurmalı" şeklinde konuştu.
HAYAT BOYU SÜREN HASTALIK
"KOAH ömür boyu süren
bir hastalık" diye nitelendiren Prof. Dr. Gemicioğlu, "Gitgide
ilerleyen bir hastalık. Diyabet, hipertansiyon gibi. Hastalarımızın üç ayda bir
kontrole gelmesi gerekiyor. Ama hastalarımızın çoğu hep geç evrede geliyor.
Atak anında bize geliyorlar. Çoğu atağın da en büyük nedeni alt solunum yolu
enfeksiyonu olabilir. Tedavi olarak da, sigara içmeyi bırakın, grip ve zatürre
aşınızı yaptırın, egzersiz yapın, sağlıklı beslenin, ilaçlarınızı doğru
kullanın, enerjinizi doğru kullanın, oksijen tedavinizi doğru uygulayın,
ataklarınızı kontrol edebilin diyoruz" dedi. KOAH'lıların beslenmesiyle
ilgili bilgiler de veren Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu, şöyle devam etti: “KOAH'lılar
daha küçük aralıklarla, daha sık ve az beslenmeli. Çünkü bu hastalar yemek
yerken büyük bir efor sarfediyor. Bu eforu sarfederken karbonmonoksit çıktığı
için karbonhidrattan daha az ve fakir beslenmeli, daha çok protein ağırlıklı ve
yine zeytinyağı gibi naturel yağlar tüketmeli. KOAH hastaları yavaş yemek
yemeli. Hastanın oksijensizlik gibi bir durumu söz konusuysa hareketlere dikkat
etmeli. Bu durumda hastaya çeşitli egzersizler veriyoruz.”