Laktoz İntoleransı Nedir?
Bireylerde en sık görülen karbonhidrat emilim bozukluğudur. Laktaz ince barsakların fırçamsı kenarında bulunan bir enzim olup, laktozun sindirimi için gereklidir. Laktaz enzim eksikliğinde, laktoz birikimi meydana gelir. Bunun sonucunda ince bağırsakta gaz oluşumu artar. Süt şekeri olarak bilinen belirli miktardaki laktozun, laktaz enzimi eksikliğine bağlı olarak emilememesine Laktoz İntoleransı denir.
Hangi Yiyecekler Rol Oynar?
Farklı kişilerin tolere edebilecekleri süt ürünleri ve miktarları birbirlerinden farklıdır. Laktoz intoleransı olan birçok hasta hala diyetlerinde bir miktar süt ürünü almaya devam etmektedir. Ancak bu miktar günlük 12-18 g arasında (250-375 ml süt) olduğunda semptomlar açığa çıkmaktadır.
Aşağıda belirtilen gıda ürünlerinde belirli oranlarda laktoz mevcuttur.
· Süt
· Tereyağı
· Süt Kreması
· Yoğurt
· Peynir
· Süt Tozu
· Sütlü Tatlılar
· Dondurma
Laktoz hazır gıdalara sık eklenen bir maddedir. Bu nedenle laktoz intoleransı olan kişiler süt ve süt ürünlerini tüketemeseler bile laktoz intoleransına maruz kalabilirler. Bunun nedeni ise bazı hazır gıdaların gizli laktoz içermeleridir. Bu gıdalara örnek olarak;
· Ekmek ve diğer fırın ürünleri
· Bisküvi, kurabiye, gözleme, krep, poğaça, pasta
· İşleme tabi tutulmuş kahvaltı gevrekleri
· Dondurulmuş patates, hazır çorba, kahvaltı içecekleri
· Patates-mısır cipsleri ve diğer çerezler
· Sosis, sucuk gibi işleme tabi tutulmuş etler
· Toz ya da sıvı kahve kremaları
· Kremalı soslar verilebilir.
Dünya popülasyonunun ortalama %70' inin laktaz düzeyi düşüktür. Yaş ile birlikte görülme sıklığı artar. Asya kökenlilerde düşük laktaz düzeyi görülme oranı % 80-100 arasındadır.
Laktoz İntoleransı Neden Oluşur?
Laktoz İntoleransı nadiren genetik anormalliğe bağlı olabilir. Asıl görülme nedeni ise; fizyolojik olarak enzim miktarının doğum sonrası azalmaya başlamasıdır. 2 yaşından itibaren enzim miktarı azalmaya başlar. Laktoz intoleransı olan birçok çocukta belirtiler ergenlik döneminde ya da daha geç ortaya çıkar. Bazı sindirim sistemi hastalıkları da bağırsak mukozasının normal yapısını bozarak laktaz eksikliğine neden olabilir.
Laktoz İntoleransının Belirtileri Nelerdir?
Laktaz enzimi eksikliği nedeniyle sindirilemeyen süt ve süt ürünleri kalın bağırsakta bakteriler tarafından parçalanırlar, ortamda hidrojen gazı birikir.
Bunun sonucunda;
· Aşırı gaz,
· Karın ağrısı,
· Şişkinlik,
· Bulantı,
İshal gibi semptomlar görülür.
Bu semptomlar laktoz içeren besinleri tükettikten 30-120 dakika sonra ortaya çıkar.
Laktoz İntoleransının Tanısı Nasıl Konulur?
Birkaç gün süre ile laktoz içeren besinlerden uzak durulur ardından 2-3 bardak süt içilir. Eğer karın ağrısı ve yakınmalar ortaya çıkıyorsa laktoz intoleransı var demektir. Kesin tanı için doktorunuza başvurarak bazı testler yaptırabilirsiniz.
Laktoz İntoleransı İle Nasıl Savaşırız?
Laktaz enzimi içeren oral enzim replasman tabletleri kullanılarak süt ve süt ürünleri tüketilebilmektedir.
Dikkat!
Süt ve süt ürünleri;
· Vücudumuz için önemli kalsiyum kaynaklarıdır,
· Özellikle peynir,yoğurt ve dondurma yüksek oranda kalsiyum deposudur,
· Riboflavin (B2 vitamini), A ve D vitaminleri, Fosfor içerirler.
· Kalsiyum içeren bir diyet ile osteoporoz riski düşer, kas ve sinir sistemi korunur.
· Kemik ve dişler güçlenir.
· Çocuk gelişimi için son derece önemlidir.
· Kalsiyum vücutta olması gereken düzeyin altına düşerse ihtiyaç kemikten sağlanır ve zamanla kemikler güçsüzleşir.
